Afgelopen weekend deden 250 lopers mee aan een uitverkochte vierde editie van de Hardloop3Daagse in Zeeland. Drie dagen hardlopen op drie kenmerkende locaties. Een van de primeurs deze editie was een vitaliteitscheck door de onderzoekers van Fitsurance.

 

Op vrijdagavond 23 augustus verzamelden de lopers zich in Valkenisse voor de eerste etappe van 7,5 kilometer door bos, duin en strand. Kort daarvoor hadden 16 uitverkorenen zich al gemeld bij de medische post van Fitsurance voor een reeks snelle tests. Een van hen is Bob Winter, een getrainde loper die hoopt dat deze APK de boel weer even op scherp zal stellen: ‘Ik was jaren actief in de topsport en dan ga je ervan uit dat je gezond leeft. Maar zo’n vitaliteitscheck kan wel kort aanstippen waar je nog beter op kunt letten. Bij de nulmeting van vrijdag zagen ze bijvoorbeeld al dat mijn bloeddruk ietwat aan de hoge kant was en mijn omega-3 vetten aan de lage kant, wat een indicatie is dat ik meer noten en vette vis zou moeten eten. Maar ik was vooral heel benieuwd wat de testen van zondag zouden uitwijzen. Want wat doet drie dagen hardlopen met je lichaam?’

Voordat ze op die vraag antwoord zouden krijgen, liepen de deelnemers op zaterdag eerst nog de halve marathon of – wie net zoals Bob voor de kortere afstanden had gekozen – 12,5 kilometer van Burgh-Haamstede, op zondag gevolgd door een slotetappe op het Deltapark Neeltje Jans en de Stormvloedkering. ‘Die laatste etappe zou voor velen 20 kilometer lang zijn,’ blikt organisator en bedenker van de Hardloop3Daagse Maurice Steketee terug, ‘maar vanwege de hitte hebben we besloten het parcours in te korten naar 15 kilometer. Zaterdag zagen we al dat mensen behoorlijk uitgeput waren en het zou onverstandig zijn ze zondagmiddag in de volle zon zo ver te laten lopen. Als organisator van loopevenementen moet je tegenwoordig steeds meer risico’s inschatten. Hardlopen is in de loop der jaren een veel laagdrempeliger sport geworden en mensen onderschatten wat 10 of 15 kilometer hardlopen inhoudt, zeker bij extreme hitte zoals afgelopen weekend. Die eerste 30 atleten redden het wel, maar daarachter komen de mensen die minder goed voorbereid of getraind zijn. Uiteindelijk is het aan de loper of hij of zij start, maar als organisatie draag je wel enige verantwoordelijkheid.’

Voorkomen is beter dan genezen

Vitaliteitschecks zoals uitgevoerd door Fitsurance, een start-up verbonden aan de VU Amsterdam, kunnen hier een belangrijke rol in spelen. Tommie Koppens, co-founder van Fitsurance: ‘De Wereld Gezondheids Organisatie heeft bepaalde randvoorwaarden gesteld waaraan mensen moeten voldoen om gezond te zijn. Met ons team, dat behalve bewegingswetenschappers ook uit een arts en voedingsdeskundige bestaat, kunnen we op basis van simpele tests snel een praktisch advies geven om iemands gezondheid preventief te verbeteren. Tijdens de Hardloop3Daagse hebben we voor en na het event ieders lengte, gewicht, buik- en heupomtrek en knijpkracht geregistreerd. Ook hebben we hun suiker- en cholesterolwaarden in het bloed en het aandeel hemoglobine en hematocriet gemeten. Op basis van deze parameters heb je binnen enkele minuten al een eerste indruk van iemands vitaliteit. Een lagere knijpkracht, bijvoorbeeld, kan duiden op afnemende spierkracht of functionele beperkingen, terwijl de hoeveelheid hematocriet een indicatie geeft van de mogelijkheid van het lichaam om zuurstof in het bloed te transporteren. Maar de tests kunnen ook meer evidente resultaten opleveren: als iemand voorafgaand aan een wedstrijd al een heel hoge bloeddruk of hartslag heeft, is het onverstandig om te starten.’

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Na drie dagen hardlopen kreeg Bob Winter te horen dat hij 2,5 kilo verloren. Was dit vochtverlies, als gevolg van het warme weer of omdat hij te weinig had gegeten en gedronken? Dat valt te bezien, want het analysetraject, waarbij de verschillende parameters met elkaar worden vergeleken, is nog in volle gang. Net als de andere deelnemers krijgt Bob nog een rapport toegestuurd met zijn persoonlijke resultaten. Koppens: ‘We behouden ieders persoonlijke data zodat we die desgewenst op een later moment kunnen vergelijken, maar we gebruiken de (anonieme) data ook voor onze eigen analyses. Uiteindelijk is het ons doel een model en applicatie te bouwen waarmee we op basis van uiteenlopende parameters iemands gezondheid over de toekomstige jaren kunnen inschatten.’

Oplossing voor oplopende zorgkosten?

Simpele fitheidstests vormen een uitkomst voor organisatoren van sportevents die willen inspelen op mogelijke risicofactoren, voor grote bedrijven die de vitaliteit van hun werknemers willen verbeteren, en voor individuele personen die hun waardes willen weten om zo nodig hun leefstijl en gezondheid te verbeteren. Je bestelt de test al voor een paar tientjes, benadrukt Koppens, maar kunt er uiteindelijk honderden tot duizenden euro’s aan zorgkosten mee besparen.

Ook Marcel van der Kuil, ondernemer en oprichter van Running 20/20, is ervan overtuigd dat vitaliteitschecks de toekomst zijn van loopevents. Als voorbeeld noemt hij de Marathon des Sables: ‘Bij deze meerdaagse loopwedstrijd door de woestijn mag je alleen starten als je kan bewijzen dat je op dat moment gezond bent. Daarnaast checkt de organisatie dagelijks je bloedwaarden en of je nog voldoende calorieën in je tas hebt. Ook bij laagdrempeliger loopevenementen valt deze aanpak aan te raden, want juist daar vind je veel onervaren lopers die de risico’s van fysieke inspanning of extreem weersomstandigheden onderschatten. De zorgplicht van de organisatoren houdt niet alleen in dat je voor extra water of EHBO-posten zorgt, maar ook dat je mensen stimuleert bewuster te bewegen. Dit soort tests, die lopers inzicht geven in hun gezondheid en mogelijke blessures, halen een deel van het risico weg en verhogen de fun factor.’

Aanzwellende toekomstmuziek

De metingen van Fitsurance vormen een populaire duiding, in eerste instantie gericht op bewustwording en een leefstijladvies waar mensen zelf mee aan de slag kunnen. Van der Kuil zou graag nog een stap verder gaan: ‘Naarmate een loper meer inzicht heeft in zijn waarden, zal hij beter weten hoe zijn lichaam op prikkels reageert. Als hij die data vervolgens zelf kan beheren, bijvoorbeeld in een digitaal paspoort, waarbij híj beslist hoeveel en met wie hij zijn gegevens deelt, dan zal hij niet alleen duurzamer gaan sporten maar ook minder afhankelijk worden van derden. Een doorontwikkeling van de quantified self-principes kortom, die zich uiteindelijk terugvertaalt in preventie van ziekten en blessures, lagere zorgkosten en een betere levensverwachting. Zover is het nu nog niet, maar initiatieven als Fitsurance, de samenwerking met evenementen zoals de Hardloop3Daagse en de media-aandacht in o.a. Runner’s World en diverse Zeeuwse media, brengen deze toekomstmuziek wel een stukje dichterbij.’

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Foto’s: Arjan Schotanus