De deelnemers aan loopevenementen vormen geen eenheidsworst. Integendeel. Organisatoren moeten zich echter steeds meer bekommeren om beginners.
Loopevenementen zijn allang niet meer het besloten feestje van ervaren atleten en leden van de Atletiekunie. Met hun populariteit heeft ook de doelgroep zich verbreed, waardoor er soms wel duizenden beginners aan de start verschijnen. Vergt dit van de organisatoren een andere benadering? We vroegen het aan Ron van der Jagt, sinds 1 november 2018 algemeen directeur bij Le Champion. ‘Gezond bewegen is ook verantwoord bewegen.’
De Dam tot Damloop, de NN Halve van Egmond en de TCS Amsterdam Marathon, het is slechts een greep uit het rijke aanbod evenementen van Le Champion. Gedurende het jaar organiseert de sportvereniging zo’n 60 evenementen, waarmee ze ongeveer 250.000 mensen op de been brengen en deze een permanente impuls geven om te blijven trainen. Dat is op zich niets nieuws, want loopevents fungeren al langer als stimulans om mensen in beweging te krijgen. Naar schatting lopen meer dan 2 miljoen Nederlanders1 hard, en dat doen we graag met een doel: het afgelopen jaar heeft maar liefst een derde van de lopers deelgenomen aan een hardloopevent2.
Ieder zijn verantwoordelijkheid
Je inschrijven voor een loop is door het enorme aanbod snel gedaan, beaamt Van der Jagt, maar wie zonder problemen de finish wil halen, bereidt zich maar beter goed voor. Hardlopen is na veldvoetbal de meest blessuregevoelige sport en in meer dan de helft van de gevallen3 ontstaat de blessure door overbelasting. Dat betekent dat mensen te hard van stapel lopen of hun eigen grenzen niet onderkennen. Van der Jagt noemt als voorbeeld de illustere Dam tot Damloop, waarbij jaarlijks zo’n 45.000 lopers, toegejuicht door vrienden, familie en omwonenden, de 10 mijl tussen Amsterdam en Zaandam afleggen.
“Veel recreatieve hardlopers die zich inschrijven voor een evenement als de Dam tot Damloop lopen gedurende het jaar vaak niet meer dan een uurtje per week. Voor die groep is 10 mijl ofwel 16,1 kilometer een behoorlijk pittige afstand. De voorbereiding is echter ieders eigen verantwoordelijkheid. Deelnemers die onder begeleiding willen trainen, verwijzen we door naar de lokale atletiekverenigingen en de initiatieven van bijvoorbeeld hardloopwinkels. Lopen de mensen in een van de vele bedrijventeams mee, dan bieden wij het bedrijf in samenwerking met De Atleetfabriek een voorbereidingsprogramma.”
De evenementenorganisatie Le Champion richt zich ondertussen op haar kernactiviteiten. Van der Jagt: “Onze eerste verantwoordelijkheid is het zo goed en zo compleet mogelijk organiseren van onze sportevenementen. Zeker bij de Dam tot Damloop is dat een enorme operatie: van de bagageafhandeling en verkeersveiligheid tot aan de muziek en verzorgingsposten. Hiertoe behoren ook innovaties, zoals de event-app die in samenwerking met MyLaps is ontwikkeld en o.a. live tracking, parcourskaarten en reisadvies biedt.”
BRAVO-formule
“Enerzijds is het dus aan de lopers zelf om sterk genoeg aan de start te verschijnen, maar anderzijds voelen we ons wel moreel verantwoordelijk. Daarom werken we samen met de beste partijen op medisch gebied en werken we achter de schermen voortdurend aan verbetering van de eerstehulpdiensten. Daarnaast proberen we via onze website, nieuwsbrieven en bijeenkomsten bewustwording te creëren ten aanzien van gezond bewegen en de mogelijke risico’s van overbelasting. Wie lid is, vindt bovendien veel informatie in ons magazine. Het liefst inspireren we onze 20.000 leden om van hun sport een complete levensstijl te maken. Belangrijke onderdelen daarvan zijn: voldoende bewegen, niet roken, minder alcohol, gezonde voeding en voldoende ruimte voor ontspanning en rust. De BRAVO-formule kortom.”
Deze voorlichting werkt ook andersom: het lectoraat Kracht van Sport (Hogeschool Inholland en HvA) onderzoekt via een jaarlijkse steekproef de maatschappelijke impact van de Dam tot Damloop. Van der Jagt: “We weten hierdoor bijvoorbeeld dat de meeste mensen (77%) individueel trainen, dat 84 procent de voorbereidingstips heeft ontvangen en 48 procent ze daadwerkelijk gebruikt. Een opvallend hoog aantal deelnemers geeft aan informatie te willen ontvangen via een nieuwsbrief (84%) en de event-app (68%).”
Hardlopen bij hitte
Van der Jagt neemt de gezondheidsrisico’s tijdens hardlopen zeer serieus: “Gezond lopen is ook verantwoord lopen. Daarom hebben wij voor de Dam tot Damloop bijvoorbeeld een groot, informatief stuk geplaatst over de risico’s van lopen bij extreme warmte, inclusief een voorlichtingsvideo over hittekramp en hitteberoerte om mensen ervan bewust te maken dat ze bepaalde signalen van hun lichaam niet moeten negeren. Ook zijn wij actief in de landelijke expertgroep op het gebied van hitteproblematiek bij hardlopers, samen met wetenschappers, ambulancediensten en partijen als de Atletiekunie en het Rode Kruis. Voor een onderzoek aan de Universiteit van Amsterdam hebben tien studenten afgelopen editie bijvoorbeeld een zogenaamde hittepil geslikt, die via een sensor de lichaamstemperatuur in de gaten houdt en zo helpt te voorkomen dat lopers oververhit raken. De loper kan zijn temperatuur via een app in de gaten houden en op tijd ingrijpen.”
Met dezelfde actiegroep maken we ons bovendien al geruime tijd sterk voor de invoering van koelbaden bij grootschalige evenementen. Dat lijkt makkelijker dan het is, want de inzet van een bad met ijskoud water is een medische handeling die risico’s met zich meebrengt en door artsen moet worden uitgevoerd. In Nederland is voor de inzet van koelbaden daarom een goedgekeurd medisch protocol vereist. Alles wijst erop dat de officiële goedkeuring door de beroepsorganisatie van artsen voor spoedeisende hulp nog dit jaar gerealiseerd wordt. Wij zullen er dan direct mee aan de slag gaan.”
Naschrift redactie: dit interview werd voor de Rotterdam Marathon afgenomen. Inmiddels is daar wel geëxperimenteerd met ijsbaden.
1Volgens schattingen van het Kenniscentrum Sport.
2Dit blijkt uit een begin 2019 gepubliceerde studie van marktonderzoeksbureau GfK, in opdracht van NN Group.
3Uit het VeiligheidNL onderzoek “Ongevallen en Bewegen in Nederland” (2016) blijkt dat de sport in 2014 verantwoordelijk was voor 710.000 blessures (een verdubbeling ten opzichte van 2010), waarvan 55% was ontstaan door overbelasting.