De micro-organismen in je darmen kunnen tegenwoordig met nieuwe technologieën worden onderzocht. Zo kun je ineens veel meer te weten komen over je gezondheid. Kan dit ook voorspellen of je als marathonloper onderweg maagdarmklachten krijgt?
Begin oktober kwam een keur aan sportwetenschappers samen tijdens de Foodvalley Sports & Nutrition Summit in Ede en stortte zich daar op de laatste ontwikkelingen op het gebied van sportvoeding.

Zo waren daar de producten van WATTS’UP en First Energy Gum, die allebei op het menu bleken te hebben gestaan van de wielrenners van Team Sunweb. We stuitten ook op ex-topsporters als marathonloper Kamiel Maase en schaatser Mark Tuitert. De eerste als wetenschapper namens NOC*NSF, de tweede als volleerd marketeer en pleitbezorger van First Energy Gum.
Tijdens het middagprogramma werd een heel uur ingeruimd voor het onderwerp microbiota, zoals de onderzoekers ze steevast noemen. Dat zijn alle micro-organismen (bacteriën, virussen, gisten, schimmels) in je darmen, in de volksmond ook wel darmflora genoemd. Klinkt dat niet het ‘lekkerste’?
Rugby
Zo kwam er interessante kost op tafel dankzij de Ierse onderzoeker Paul Cotter (Teagasc, Cork). Hij liet zien hoe toprugbyers verschillen van twee controlegroepen (met inactieve mensen). Het is volgens hem duidelijk dat de darmen van sporters er aanzienlijk florissanter uitzien. Je mag volgens Cotter, die zich ook op ander onderzoek baseert, rustig concluderen dat niet alleen je dieet, maar ook sportieve inspanningen de darmbacteriën (de soorten en de activiteiten ervan) beïnvloeden. En waarschijnlijk nog gunstig ook.
My little friends
Na Cotter hield Dionne Noordhof een presentatie over een onderzoek op dit gebied dat op 1 september is gestart in Leiden. Deze universiteitsstad is een bolwerk van genenonderzoek en daar profiteert ook Noordhof (hoofdonderzoeker aan de Hogeschool Leiden) van.
Haar studie heet ‘With help of my little friends?’, wij doopten het project: Buikloop. Noordhof verricht het onderzoek in samenwerking met een lange reeks van partners, zoals de Universiteit Leiden, de Vrije Universiteit Amsterdam, de Atletiekunie, NOC*NSF en ook Running 20/20 . En natuurlijk MyMicroZoo, dat ook in Ede present was. Dit bedrijf voert daadwerkelijk het onderzoek uit door een test van het dna van je darmbacteriën.

Risicofactoren
De presentatie van Noordhof in Ede begon met de veelzeggende quote van marathonlegende Bill Rodgers: ‘Meer marathons worden gewonnen of verloren op portable toiletten dan aan de eettafel.’ Een recenter Nederlands onderzoeksresultaat bevestigt de darmproblemen van marathonlopers. Bijna de helft van alle deelnemers aan de Enschede Marathon rapporteerde tien jaar geleden maagdarmklachten en 11 procent zelfs ernstige klachten (tijdens of in de uren na het hardlopen).
Bloedtoevoer
Het ontstaan van deze maagdarmklachten heeft waarschijnlijk te maken met de herverdeling van het bloedvolume tijdens je inspanning. Je spieren vragen immers ineens om een extra portie daarvan. Daardoor vermindert de bloedtoevoer naar het spijsverteringskanaal en functioneert de darmbarrière minder goed. Dat laatste kan ervoor zorgen dat er ongewenste stoffen in je bloedbaan komen en er ontstekingsreacties ontstaan.
De vele micro-organismen in onze darm zijn niet alleen van invloed op de voedselvertering, maar ook op het functioneren van de cellen die de darmwand bekleden (en op de verbindingen tussen deze cellen). Door een afwijkende samenstelling van die micro-organismen in je darm functioneert de darmbarrière tijdens een duurinspanning mogelijk ook minder goed.
Invloed
Eenvoudig is dit onderzoek niet, aldus Noordhof. Er zijn tal van factoren bekend (minstens honderd) die enige invloed uitoefenen. Naast de inspanning zelf zijn dat zaken als genen, geslacht, gebruik van geneesmiddelen en natuurlijk je voeding.
Verder heb je onderweg te maken met onder meer het type en de duur van de inspanning, de buitentemperatuur, de mate van uitdroging en de voeding en drankjes onderweg. Op dat laatste punt is het ook een kwestie van getraindheid. Het is namelijk belangrijk om naast je uithoudingsvermogen ook je darmen te trainen.
Het voornaamste doel van het onderzoeksproject is uiteindelijk om te onderzoeken of er een relatie bestaat tussen de samenstelling van de darmflora (in onderzoekstermen: ‘darmmicrobiota en/of metabolieten’) en het ontstaan van maagdarmklachten tijdens duurinspanning.
Wil jij als marathonloper aan het onderzoek meedoen? Houd dan onze website in de gaten.